BB gaat circulair
Natuurlijke rijkdommen zijn eindig.
Er worden jaarlijks meer grondstoffen gebruikt dan de aarde kan produceren.
Tegelijkertijd wordt er jaarlijks ook meer afval geproduceerd dan de aarde kan verwerken.
De bouwsector is een belangrijke gebruiker van grondstoffen en aanzienlijke
producent van afval.
De nood aan nieuwe manieren van bouwen is bijgevolg hoog.
Circulair bouwen is er zo een.
Circulair bouwen stelt onze lineaire logica (ontginnen → produceren → gebruiken → storten) in vraag en tracht de kringloop van materialen, energie en water te sluiten. Idealiter zou dit moeten betekenen dat materialen voortdurend en uitsluitend opnieuw gebruikt worden, zonder toevoeging van nieuwe grondstoffen.
Zover zijn we nog niet, maar het startschot is gegeven.
Circulair gebouw = een tijdelijke verzameling van producten, componenten en materialen waarvan de herkomst en mogelijke herbestemming gedocumenteerd zijn en blijven.
Stap 1 : nieuwbouw
Gebouwen zullen zo ontworpen en uitgevoerd worden dat ze tijdens hun hele levensduur vlot aanpasbaar zijn aan nieuwe behoeften en andere functies of bestemmingen. Er wordt meer en meer beroep gedaan op standaardmodules, prefab bouwelementen en een opbouw in lagen met een verschillende levensduur die los van elkaar kunnen worden weggenomen en vernieuwd.
Circulair bouwen = materiaalbewust en demonteerbaar, zodat materialen gerecupereerd en hergebruikt kunnen worden.
Stap 2 : gebouwen als materiaaldatabanken
Als gebouwen flexibel ontworpen en uitgevoerd worden, kunnen de bouwstenen na de levensduur van het huidige gebouw gerecupereerd worden. Gebouwen worden op die manier materiaal(data)banken, hun bouwstenen worden na gebruik opnieuw beschikbaar op de markt. Materialen krijgen een paspoort waarin ook hun mogelijke levensloop na een gebruiksperiode beschreven staat. Slopen kan op die manier efficiënt en zonder materiaalverlies gebeuren. In de nabije toekomst zal een nieuwbouwproject bijgevolg niet meer volledig 'nieuw' zijn.
Materialen hoeven ook geen eigendom van de gebruiker te zijn. Als materialen eigendom blijven van de fabrikant, hoeft de gebouweigenaar enkel het gebruiksrecht te 'kopen'. Na demontage stelt de fabrikant ze opnieuw ter beschikking of recycleert hij ze.
Bureau Bouwtechniek verdiept zich al enkele jaren in circulair bouwen. In een eerste fase ligt onze focus op kennisverwerving. We nemen deel aan talrijke studiedagen en masterclasses, het kennisdelingsproject van de VUB, brainstormsessies met fabrikanten en aan de Green Deal Circulair Bouwen, een project van de Vlaamse Overheid i.s.m. OVAM. Het is onze intentie de principes van circulair bouwen te implementeren in al onze projecten.
Onze visie op circulair bouwen vertaalt zich als volgt:
Concrete cases
BB en de Universiteit Antwerpen hebben van Vlaanderen Circulair subsidies ontvangen voor onderzoek naar circulair aanbesteden.
Doelstellingen :
- een methode ontwikkelen om vlot sites te analyseren m.b.t. hergebruik van materialen
- kennis verzamelen om circulair bouwen te stimuleren binnen het bouwteam
- strategisch circulair ontwerpen
- uitvoeringsdossiers voor circulaire projecten uitwerken met een voorzet naar gebruik, beheer en onderhoud
- producenten en fabrikanten stimuleren om circulair te werken.
Case :
- Stadscampus Paardenmarkt, Universiteit Antwerpen, renovatieHet demontabel karakter en het hergebruik van de bestaande gebouwen wordt onderzocht. Daarbij wordt een indeling gemaakt in functie van de levensverwachting van de materialen en de tendens-/modegevoeligheid van de verschillende bouwelementen.
In een circulair bouwproject gaat de aandacht bij aan- en afvoer van materiaal naar behoud, hergebruik, up- en recycle.
